piątek

POZEW O USTALENIE

Zakładanie i rejestracja spółek + obsługa prawna + obsługa księgowa (Poznań)

Zadzwoń i sprawdź naszą ofertę, tel. (061) 86-888-48

www.matysiak-kancelaria.pl

(189 KPC) Każdy kto ma interes prawny może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. (przepis materialnoprawny)

Powództwo o ustalenie

Przesłankami:

  • interes prawny
  • istnienie stosunku prawnego lub prawa, którego powództwo dotyczy.

Brak przesłanek = oddalenie powództwa (bo mają charakter materialnoprawny. Nie są to przesłanki formalne, które można uzupełnić w postępowaniu naprawczym wg art. 130 KPC)

  • może być wniesione w każdym czasie,
  • nie ulega przedawnieniu, ale roszczenia, które mogą wynikać z ustalonego stosunku prawnego ulegają.
  • Wyrok deklaratywny, poza kosztami nie nadaje się do egzekucji.

Interes prawny:

  • przesłanka materialnoprawna, powód powinien wykazać już przy wytaczaniu powództwa, podlega badaniu na etapie merytorycznego rozpoznania sprawy
  • istnieje, gdy zachodzi niepewność co do stanu prawnego lub prawa (obiektywna)
  • musi być zgodny z prawem, zasadami współżycia społecznego.
  • Nie zachodzi, gdy możliwe jest wniesienie powództwa o zasądzenie świadczenia (pogląd ten wyrażony jest w wielu OSN), ale nie można tej zasady stosować rygorystycznie. W związku z tym należy przyjąć dopuszczalność powództwa w następujących wypadkach:
    • Jeżeli prawo powoda nie zostało jeszcze naruszone, to w celu zapobieżenia naruszeniu prawa, może on wytoczyć powództwo o ustalenie np.: dłużnik ma dopóty interes prawny w ustaleniu rozmiaru swego długu, dopóki nie został pozwany przez wierzyciela, bo wówczas przysługuje mu tylko obrona. Dopuszczenie w tej sytuacji powództwa o ustalenie równało by się z dopuszczeniem dwóch procesów o ten sam przedmiot;
    • Jeżeli prawo powoda zostało już wprawdzie naruszone, ale z naruszenia tego mogą wyniknąć jeszcze dalsze skutki, których na razie nie można przewidzieć np.: wyrządzenie szkody czynem niedozwolonym można żądać świadczenia oraz ustalenia odpowiedzialności za szkody mogące powstać w przyszłości;
    • Jeśli sporna jest sama zasada odpowiedzialności, a wysokość świadczenia pozostaje poza sporem.

Stosunek prawny podlegający ustaleniu:

  • nie musi zachodzić między stronami procesu, powód może więc żądać ustalenia stosunku prawnego, nie będąc jego podmiotem.
  • nie można żądać ustalenia stanu faktycznego lub faktu (np: wysokości spornego roszczenia).
  • Nie jest dopuszczalne wytoczenie powództwa, w którym powód domagałby się od sądu, by ten ustalił fakt, właściwość jakiejś rzeczy czy związek przyczynowy pomiędzy dwoma faktami. Ale, wg OSN, można ustalić fakt mający charakter prawotwórczy, jeżeli zmierza on w istocie do ustalenia prawa lub stosunku prawnego, są oczywiście również głosy odmienne, iż fakt prawotwórczy powinien być jedynie przesłanką powództwa o zasądzenie świadczenia lub też powództwa o ustalenie).

Przykłady żądań ustalenia:

  • nieważności ugody sadowej,
  • prawa własności nieruchomości,
  • istnienia umowy
  • istnienia stosunku pracy
  • nieważności umowy, testamentu,
  • istnienia / nieistnienia małżeństwa
  • nieważności uchwały zgromadzenia wspólników / walnego zgromadzenia, ograniczone terminem i zamkniętym katalogiem podmiotów, które mogą je wnieść- art. 252 i 422 KSH, nie stosuje się w tym przypadku art. 189 KPC,
  • uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym - art. 10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Linki sponsorowane

DORADCA PODATKOWY * BIURO RACHUNKOWE
Usługi księgowe, kadry i płace, obsługa prawna

ul. Grunwaldzka 38A/5, Poznań

tel. (061) 86-888-05

podatki@matysiak-kancelaria.pl

www.ksiegowa-poznan.pl